Begroting 2019

Ambitie 1.3 Kinderen en jongeren ontwikkelen zich positief tot zelfstandige volwassenen die nu en in de toekomst kunnen meedoen in een doorgaande lijn van spelen, leren en werken

Zwolle is een jonge stad. Anno 2017 wonen er 35.266 jongeren in de leeftijd tot 23 jaar (28%), waarvan 27.299 tot 18 jaar (22%). Procentueel is het aandeel jongeren ten opzichte van 2017 gelijk gebleven. In tegenstelling tot sommige andere steden, blijft het aandeel jeugdigen in Zwolle ook de komende jaren naar verwachting gelijk.

Opgroeien en opvoeden (jeugd):
In Zwolle groeit 10% van de kinderen, zo’n 2.600 kinderen, op in een huishouden met een laag inkomen, waarvan 4,1% langdurig. Het aantal kinderen in minimagezinnen is in 2017 licht gestegen ten opzichte van voorgaand jaar. Met name 1 persoonshuishoudens en 1 ouder gezinnen zijn kwetsbaar( 80% van de minimahuishoudens bestaat hieruit). De ontwikkeling van het aantal kinderen in minimahuishoudens laat per wijk grote verschillen zien. In de wijken waar het aantal minimahuishoudens al hoog is (Holtenbroek, Diezerpoort en Aa-landen), wonen ook relatief veel kinderen in minimahuishoudens. In absolute zin groeien de meeste kinderen in minimahuishoudens op in de wijken Holtenbroek en Stadshagen.
Er zijn veel negatieve gevolgen verbonden aan het opgroeien en opvoeden in armoede. Kinderen ervaren dat ze niet mee kunnen doen of geen eigen kamer of minder kleding hebben dan leeftijdsgenootjes. Hun schoolprestaties worden er negatief door beïnvloed en er is een grotere kans op probleemgedrag. Hierdoor hebben ze op lange termijn meer kans op een lager opleidingsniveau, meer kans op werkloosheid en daardoor meer kans dat ook hun eigen kinderen weer in armoede opgroeien. Verder blijkt uit de onderzoeken dat armoede ook via de opvoeding een negatief effect op de ontwikkeling van het kind heeft. Het ondersteunen van kinderen in armoedesituaties (zie programma 4) is en blijft daarom speerpunt.

De gezondheid van de meeste kinderen en jongeren in Zwolle is goed. Ingrijpende gebeurtenissen (bijvoorbeeld echtscheiding ouders, ernstige ziekte of overlijden gezinslid, huiselijk geweld) vormen een belangrijk risico. 7% van alle 0-11 jarigen krijgt daarmee te maken (bron: Gezondheidsmonitor 0-11 jarigen, 2013). 5% van de 0-5 jarigen en 10% van de 6-11 jarigen ondervindt als gevolg daarvan problemen. Bijna 90% van de jongeren van 12 jaar en ouder heeft een (zeer) goede gezondheid (bron: Emovo 2016-2017). Risico’s (7%) of zelfs verhoogd risico (4%) zijn er vooral op psychosociaal gebied. Om die reden investeren we vanuit het transformatiethema Samenkracht / preventie jeugd onder meer in samenhangende preventieprogramma’s op Voortgezet Onderwijs scholen in Zwolle.

Voor het preventiebeleid zijn er specifiek de volgende speerpunten: voorkomen negatieve gevolgen van echtscheiding, kindermishandeling, middelenmisbruik, pesten, uitval uit school, omgaan met geld, mantelzorg door jongeren of je plek vinden in een nieuwe situatie (jonge statushouders). De meeste van deze opgaven worden ook in de Jongerenindex gesignaleerd. Opgroeien en opvoeden gaan voor jeugdigen en ouders die hiermee te maken krijgen niet altijd vanzelf. We bieden ouders, kinderen en jongeren daarom gericht preventieve ondersteuning op genoemde onderwerpen.

Onderwijs:
In 2016 is de strategische onderwijsagenda 2016-2020 vastgesteld. Samen met de (onderwijs)partners in Zwolle en de regio zetten we in op een drietal visielijnen: 1. spelen, leren en werken, 2. maatschappelijke rol van het onderwijs, 3. vakman van de toekomst. Dit doen we bewust in een integrale benadering met andere (beleids)terreinen en met onze partners in de stad en regio (bv. arbeidsmarkt en zorg).

In het huidige onderwijs kennen we harde overgangen tussen voorschoolse voorzieningen, primair onderwijs en voorgezet onderwijs. Daarnaast ook in de overgang van het voortgezet onderwijs naar het beroepsonderwijs en tussen de verschillende opleidingen in het beroepsonderwijs. Door deze ‘knippen’ kunnen jongeren op een verkeerde plek zitten, zowel wat betreft het niveau (te hoog of te laag) als opleidingsrichting. Juist de overstapmomenten zijn kwetsbare momenten en daar komt schooluitval voor. Afgelopen jaren zijn stad en regio Zwolle zeer succesvol geweest in het terugdringen van voortijdig schoolverlaten. Hoewel dit een landelijke trend is, behoort de regio Zwolle op dit gebied tot de koplopers. Daar mogen we trots op zijn, maar het blijft voortdurend onze aandacht vragen. Met name de aantrekkende economie heeft een aantrekkingskracht; er is meer (ongeschoold) werk en dat is een van de redenen dat het voortijdig schoolverlaten stijgt. Schooluitval concentreert zich steeds meer bij ‘kwetsbare jongeren’ en de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Een geslaagde schoolloopbaan komt voor hen niet vanzelf. Onze inzet is dan ook gericht op het versterken van de doorgaande leerlijn. Wij zien dat een geslaagde schoolloopbaan de kansen vergroot zodat kinderen en jongeren nu en in de toekomst kunnen meedoen.

De school staat letterlijk en figuurlijk in de wijk en de stad, en daarmee midden in de samenleving. Schoolgebouwen en -terreinen zijn van belang voor de wijk en deze kunnen, waar mogelijk, flexibel en duurzaam worden ingezet voor meer dan onderwijs. Hierbij kan gedacht worden aan het project Schoolspeelpleinen, integrale kindcentra, et cetera. In 2019 worden diverse renovatie en nieuwbouwprojecten voorbereid. Als onderdeel van de Begroting 2019, wordt ter uitvoering van dit doel voorgesteld om in te stemmen met bestedingsvoorstelen 4 en 5, onderwerp prijsstijging Mozaïek, Atelier en Saffier. De toelichting op deze bestedingsvoorstellen vindt u hier.

Daarnaast zien we dat de arbeidsmarkt meer en meer flexibel is geworden en sterk in ontwikkeling is. Nieuwe banen en mogelijkheden verdringen traditionele beroepen. Kinderen voorbereiden op deze veranderde arbeidsmarkt vraagt meer dan het ontwikkelen van cognitieve vaardigheden. Daarnaast willen we de vakmannen van de toekomst binden aan onze regio. Een goede samenwerking tussen de 4 O's (onderwijs, onderzoek, ondernemers en overheid) is daarbij cruciaal. Onze krachten zijn dan ook gebundeld in de human capital agenda.