Begroting 2019

Ambitie 6.4 De ruimtelijke ontwikkeling van Zwolle is duurzaam en toekomstbestendig

Om haar ambities op het gebied van klimaat, energie en ook circulariteit te kunnen realiseren zal de gemeente Zwolle de komende jaren een grotere inspanning moeten leveren dan nu.

Energietransitie:
Zwolle heeft meer dan 125.000 inwoners en een oppervlak van 111,33 km2. Op dit moment wekt Zwolle ca 7% van de totale energie die verbruikt wordt duurzaam op. De CO2 uitstoot is in de laatste 25 jaar in absolute zin toegenomen in plaats van afgenomen. Dat is te verklaren uit de groei van Zwolle, zowel qua inwoners als qua bedrijven. Zwolle is gegroeid van ruim 94.000 inwoners in 1990 naar meer dan 125.000, een groei van ruim 30% (bron: GBA Zwolle). Ondanks die groei is de CO2 uitstoot door particulieren gedaald met 20% t.o.v. 1990. Een positieve ontwikkeling.
Het aantal bedrijven in Zwolle is nog veel sterker gegroeid: van 3054 in 1990 gegroeid naar 8327 in 2016, een groei van ruim 170% (bron: BIRO). De CO2 uitstoot door bedrijven is minder snel gestegen: een toename van 40%. Het lijkt erop dat bedrijven dus ook begonnen zijn met het verduurzamen van hun bedrijfsvoering.
De stad Zwolle moet om energieneutraal te worden op weg om én meer energie te besparen én duurzame energiebronnen te gaan oogsten om de CO2 uitstoot te verminderen. We kijken daarbij niet alleen naar Zwolle grondgebied. Zwolle heeft onvoldoende oppervlakte om de ambitie voor opwekking van duurzame energie volledig op eigen grond te realiseren. Daarom zijn we op regionaal en provinciaal niveau in gesprek over de energieopgave.

Klimaatadaptatie:
Zwolle ligt in de delta van de rivieren IJssel en Vecht, die de noordelijke tak vormen van de Nederlandse delta. Vanuit het achterland stromen bovendien de Sallandse weteringen naar en door de stad. Vanwege haar ligging is Zwolle kwetsbaar voor klimaatveranderingen. Met de verwachte klimaatveranderingen komt meer water over de rivieren en extremer weer (plensbuien, hitte, droogte, wind). Klimaatscenario's laten zien dat de stad voorbereid moet zijn op meer water en langere perioden van droogte en hitte. Onze traditionele, grootschalige aanpak van  “dijken bouwen en pompen” alléén zal op termijn niet voldoen.
Om ook in de toekomst een gezonde,  aantrekkelijke en robuuste stad te zijn, is een slimme mix van maatregelen op verschillende schaalniveaus nodig: “van regentonnen tot internationaal rivierbeheer”. Op regionaal niveau zijn innovaties in het (afval)watersysteem noodzakelijk. Op lokaal niveau moeten vele kleinschalige maatregelen worden genomen, zoals afkoppelen van hemelwaterafvoer, vergroening, schaduwvoorzieningen en waterberging: de nieuwe deltawerken. Meer dan de helft van de stad is particulier terrein. Dat betekent dat niet alleen de overheden voor deze opgave staan, maar dat bewoners, overheden, ondernemers, onderwijs- en kennisinstellingen samen aan de slag moeten.

Biodiversiteit:
Het Planbureau voor de Leefomgeving voorspelt wereldwijd een afname van de biodiversiteit van 10% de komende 40 jaar. Veroorzakers zijn landbouw, bosbouw en visserij, de watersector en ook de energie- en vervoerssector (vooral als gevolg van de bijdrage aan de opwarming van het klimaat). Biodiversiteit is randvoorwaarde voor ons voortbestaan, en heeft daarnaast een intrinsieke waarde. In Nederland is de algemene trend dat de biodiversiteit vooral in het agrarisch gebied sterk afneemt. Hierdoor is de biodiversiteit in stad relatief gezien al hoger.  
In de stad Zwolle en de direct aangrenzende stadsrandgebieden is de biodiversiteit hoog. Dit heeft o.a. te maken met de goede dooradering van de stad met de een groenblauwe structuur (Groene Vingers) en de gevarieerde landschappelijke ligging. Ook pleegt Zwolle grote inzet op verbetering van de biodiversiteit. Voor het buitengebied zijn de provincie en de boerenorganisaties belangrijke partners.